Mianem ładunków niebezpiecznych określane są wszystkie towary, które mogą stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa, zdrowia bądź życia ludzi, zwierząt, otoczenia oraz mienia. Transport takich ładunków jest zakazany, o ile nie odbywa się zgodnie z odrębnymi, określonymi w prawie warunkami. Do przepisów, które regulują te kwestie, zalicza się zasady opisane w Konwencji ADR, czyli europejskiej umowie określającej warunki bezpiecznego transportu drogowego, która po raz pierwszy została przyjęta w Genewie w 1957 roku. Obecnie wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej są sygnatariuszami ADR. Umowa ta obejmuje wymagania związane z transportem drogowym w zakresie pakowania ładunku, jego zabezpieczania, rozładunku, transportu, klasyfikacji i oznakowania towarów niebezpiecznych.
Co przewozi się w ramach transportu ADR?
Zasady, których należy przestrzegać w ramach transportu ADR, jasno określają, jakie substancje są zaliczane do materiałów niebezpiecznych i dlaczego nie mogą być przewożone z użyciem transportu komercyjnego. Wyróżniają one aż 13 klas towarów niebezpiecznych wyznaczonych na bazie dominujących zagrożeń, które stwarzają. Należą do nich:
- klasa 1 – materiały i przedmioty wybuchowe;
- klasa 2 – gazy;
- klasa 3 – materiały ciekłe zapalne;
- klasa 4.1 – materiały stałe zapalne, materiały samoreaktywne, materiały polimeryzujące i materiały wybuchowe stałe odczulone;
- klasa 4.2 – materiały samozapalne;
- klasa 4.3 – materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy palne;
- klasa 5.1 – materiały utleniające;
- klasa 5.2 – nadtlenki organiczne;
- klasa 6.1 – materiały trujące;
- klasa 6.2 – materiały zakaźne;
- klasa 7 – materiały promieniotwórcze;
- klasa 8 – materiały żrące;
- klasa 9 – różne materiały i przedmioty niebezpieczne.
Jakie warunki transportu ADR musi spełniać samochód?
W świetle obowiązujących przepisów firma transportowa, której zlecony został przewóz niebezpiecznego ładunku, jest zobowiązana do weryfikacji środka transportu oraz podstawienia pojazdu właściwego dla danego towaru. Pojazd musi posiadać określone wyposażenie i oznakowanie w postaci prostokątnych tablic odblaskowych w kolorze pomarańczowym, które umieszcza się z przodu oraz z tyłu samochodu. Ponadto wymagane jest to, aby pojazd spełniał szereg warunków technicznych, szczególnie tych dotyczących konstrukcji nadwozia, instalacji elektrycznej, a także zaopatrzenia w urządzenia kontrolne i alarmowe. Nie mniej ważne są także gaśnice przeciwpożarowe, apteczka oraz sprzęt ochrony osobistej dla kierowcy, które muszą znaleźć się na wyposażeniu samochodu. Od przewoźnika wymaga się też, aby prawidłowo zabezpieczył ładunek w pojeździe na wypadek zmiany jego położenia w trakcie transportu.
Obowiązki kierowcy zajmującego się transportem ADR
Nie tylko pojazdy, ale i osoby nimi kierujące muszą być odpowiednio przygotowane do międzynarodowego i krajowego transportu materiałów niebezpiecznych. Nasi kierowcy dysponują prawem jazdy na towary niebezpieczne oraz certyfikatem ADR, do którego uzyskania niezbędne jest odbycie szkolenia oraz zaliczenie egzaminu teoretycznego. Warto wspomnieć, że certyfikat ADR musi być odnawiany co pięć lat i odbywa się to poprzez szkolenie odświeżające wraz z egzaminem. Kierowcy muszą również zapoznać się z konwencją ADR, przyswoić sobie zasady udzielania pierwszej pomocy oraz nauczyć się obsługi sprzętu przeciwpożarowego. Podczas wykonywania transportu ADR nie może zabraknąć pełnej dokumentacji przewozowej uwzględniającej takie informacje jak m.in. dane nadawcy i odbiorcy, numery nalepek czy informacje o rodzaju i wadze ładunku. Na kierowcach ciąży także obowiązek, aby przestrzegali oni zakazu łączenia określonych materiałów wewnątrz samochodu.